Międzynarodowe Stowarzyszenie do Spraw Ewaluacji Osiągnięć Edukacyjnych (IEA) w Amsterdamie i Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie ogłosiły wyniki badania TIMSS 2023 (Trends in International Mathematics and Science Study – Międzynarodowe Badanie Wyników Nauczania Matematyki i Nauk Przyrodniczych) w edycji 2023.
Ekspert Szkoły Edukacji, dydaktyk matematyki Marcin Karpiński, w ubiegłych edycjach zaangażowany w realizację tego badania, komentuje te pierwsze wyniki, zwracając uwagę na trudność w porównywaniu ich z wcześniejszymi edycjami. W 2023 po raz pierwszy wszyscy badani uczniowie we wszystkich krajach biorących udział w badaniu rozwiązywali zadania na tabletach. W 2019 roku kraje wybierały, jak chcą realizować badania – na tablecie (komputerze) czy na papierze (w Polsce realizowaliśmy je na papierze). W 2015 roku wszyscy badani rozwiązywali zadania w papierowych zeszytach testowych.
Co ważniejsze, rocznik 4-klasistów badany w roku 2019 obejmował wiele dzieci, które do szkoły poszły jako 6-latki. Dlatego wyniki z roku 2023 (te ogłoszone dzisiaj) powinniśmy porównywać do wyników z 2015, zwłaszcza jeśli chodzi o porównania między krajami. Ta różnica osiągnięć polskich uczniów (mierzona średnią liczbą punktów ) nie jest duża – 535 punktów w 2015 roku i 546 punktów w 2023 roku.
Jakie wnioski płyną zatem z analizy? Po pierwsze, polscy uczniowie osiągnęli bardzo dobre wyniki, dużo lepsze niż w większości krajów europejskich. W matematyce średni wynik polskich uczniów sytuował Polskę na 10. Miejscu (istotnie statystycznie lepszy wynik w 7 krajach, w Europie tylko Anglia i Litwa). Jeśli chodzi o umiejętności przyrodnicze, polscy uczniowie zajęli 7 miejsce (istotnie lepszy wynik był w 4 krajach).
Poza tym, w matematyce wzrósł nieco (o 2 punkty procentowe) odsetek uczniów o najwyższych wynikach (kosztem uczniów o wynikach średnich) w porównaniu z 2015 rokiem. Nie zmienił się natomiast odsetek uczniów słabych.
Po trzecie, w matematyce pojawiła się przewaga chłopców nad dziewczynkami w porównaniu do 2015 roku. To wynik wart uwagi, zwłaszcza że podobny trend nie zachodzi w części przyrodniczej badania. Marcin Karpiński ma hipotezę, że na komputerze mierzymy w rzeczywistości trochę inne umiejętności niż na papierze, nawet w tym samym zadaniu. Dotyczy to zwłaszcza zadań, w których trzeba wyjaśnić swoje rozumowanie lub niektórych zadań geometrycznych. Przykładem może być ujawnione zadanie dotyczące równoległych odcinków – inne umiejętności sprawdza narysowanie odcinka na papierze w kratkę, a inne narysowanie go z przybliżoną dokładnością na tablecie. Innym wymagającym analiz problemem jest udział tekstu w zadaniach, czyli zarówno umiejętności rozumienia tekstu, jak i formułowania własnych uzasadnień na piśmie. To też może działać inaczej na papierze i na tablecie.
I wreszcie po czwarte, Polska lokuje się na końcu rankingu wyników w pytaniach dotyczących satysfakcji zawodowej nauczycieli i stosunku uczniów do szkoły i do matematyki. To uderzające wyniki, chociaż widzimy je nie pierwszy raz. Marcin Karpiński zaleca tylko ostrożność, jeśli chodzi o interpretację skali „stosunek do matematyki”, bo to cała bateria pytań i w rzeczywistości nie różnicuje ona tak bardzo uczniów w różnych krajach (wszystkie kraje mieszczą się od około 9 punktów do około 11,5 punkta).
Zobacz także: Badanie TIMSS 2019. Komentarz eksperta
POPULARNE ARTYKUŁY
