Czy prowadząc lekcje w czasie zdalnego nauczania przeżyliście taką sytuację? Patrzycie na ekran komputera wypełniony kafelkami – czasem nawet bez zabawnych awatarów – mówicie, ale nie wiecie, czy ktoś Was rozumie. Żartujecie, ale nikt się nie uśmiecha, pytacie… często bez odzewu.
Coraz więcej nauczycieli i nauczycielek odczuwa frustrację i zmęczenie związane z wirtualną samotnością w klasie (teoretycznie) pełnej uczniów. Tymczasem patrzenie na siebie nawzajem w czasie lekcji wpływa na jakość komunikacji, relacje w klasie, efektywność nauczania i uczenia się.
Co zrobić, gdy w czasie Twojej lekcji uczniowie i uczennice rzadko włączają kamery lub gdy robią to tylko nieliczne osoby? Oto kilka prostych kroków, które mogą pomóc.
Zacznij od sprawdzenia, czy najważniejszą trudnością są wyłączone kamery. Policz, ilu uczniów/ ile uczennic zabiera głos w czasie lekcji. Kto wypowiada się na czacie, jamboardzie, tablicy itd.? Czyj głos zniknął? Jakie masz dowody na to, że każdy i każda pracuje w czasie lekcji?
Włącz swoją kamerę. Staraj się patrzeć w to miejsce, gdzie jest obiektyw.
Wytłumacz, jaką dla Ciebie wartość ma zobaczenie twarzy osób, z którymi rozmawiasz. Powiedz, jak się czujesz, gdy witasz milczące awatary.
Zachęć już na początku do tego, aby w Waszej klasie witać się z włączonymi kamerami.
Zadbaj, by stworzyć okazję do spontanicznych, niezwiązanych z lekcją rozmów. Wejdź na spotkanie kilka minut przed lekcją i rozłącz się po pożegnaniu wszystkich.
Umów się z uczniami na zrobienie pamiątkowego zdjęcia z lekcji online. Pamiętaj, aby uprzedzić uczniów i uczennice o swoim pomyśle – każdy powinien mieć szansę na zadbanie o strój i fryzurę.
Zaplanuj pracę w parach lub trójkach. Przed rozpoczęciem tej formy aktywności przypomnij o włączeniu kamer.
Poproś o włączenie kamery na krótką część lekcji, np. gdy podsumowujecie jakiś etap pracy lub dyskutujecie. Uczniowie i uczennice zauważą, że lepiej im się rozmawia, gdy widzą reakcje innych na własne słowa.
Zaplanuj takie rozgrzewki, które zachęcą do włączania kamery. Może to być na przykład zadanie polegające na pokazaniu rekwizytu związanego z tematem, ulubionego przedmiotu, widoku za oknem albo gra, w której trzeba zareagować gestem: kiwnięciem głowy, uniesieniem kciuka.
Wróć do kontraktu zawartego na początku roku lub wprowadź kontrakt. Umówcie się na zasady obowiązujące w czasie lekcji online.
Z pewnością uczniowie i uczennice nie od razu zmienią swoje przyzwyczajenia. Jeśli jednak będziesz wytrwała/wytrwały w prośbach i zachętach, uruchomisz proces zmiany, który poprawi jakość uczenia (się) i atmosferę w klasie.
Jestem przekonana, że dzięki włączonym kamerom uczniów i uczennic Ty też poczujesz się bardziej komfortowo w czasie lekcji online.
Grażyna Sekulska-Gładysz – tutorka, wykładowczyni przedmiotów wychowawczych i komunikacyjnych w Szkole Edukacji PAFW i UW.
