Konferencja “Metodologia nauczania/uczenia się we współpracy”

Jak rozumiemy nauczanie we współpracy i jakie jego modele są najbardziej inspirujące i sprawdzone? O tym rozmawialiśmy w gronie ekspertów podczas konferencji naukowej Szkoły Edukacji.
Jakie rozumienia współpracy i uczenia się we współpracy znajdują się w istniejących modelach teoretycznych? Które z nich są najbardziej inspirujące w kontekście polskiej edukacji? O tym rozmawialiśmy podczas ogólnopolskiej konferencji “Metodologia nauczania/uczenia się we współpracy w teorii i praktyce dydaktycznej”, która odbyła się w dn. 25-26 października 2024 r. w Szkole Edukacji PAFW i UW. 
Konferencję otworzył panel dyskusyjny z udziałem dyrektorki programowej Szkoły Edukacji Magdaleny Swat-Pawlickiej, Sylwii Żmijewskiej-Kwiręg z Centrum Edukacji Obywatelskiej oraz nauczycielki języka polskiego z Saskiej Szkoły Realnej dr Marleny Wilczak. Ekspertki wspólnie z liczną widownią rozmawiały o tym, czym jest z ich perspektywy skuteczna współpraca – zarówno w gronie nauczycieli, jak i w pracy z uczniami czy rodzicami. 

Nauczanie we współpracy. Świeże spojrzenie dydaktyków

Do udziału w sesjach zaprosiliśmy znakomitych badaczy i naukowców z całej Polski. Wykład plenarny wygłosił szef Instytutu Badan Edukacyjnych prof. Maciej Jakubowski, który w swoim wystąpieniu dociekał, czy polskie szkoły efektywnie kształtują umiejętność współpracy. Powołując się na polskie i międzynarodowe metaanalizy poddał dyskusji zapisy z polskich i zagranicznych podstaw programowych wskazując, w jakim kierunku mogą iść zmiany. Wystąpienie profesora jak zwykle wywołało wśród praktyków gorącą dyskusję, a nawet pewne kontrowersje.

Profesor Grzegorz Mazurkiewicz z Uniwersytetu Jagiellońskiego w swoim wystąpieniu podkreślał, że największe sukcesy jako społeczeństwo odnosimy, współpracując. Niestety, pomimo tego, że rodzimy się w społeczeństwach, to współpracować nie umiemy, musimy się tego nauczyć. Współpraca i uczenie się we współpracy wydają się dziś niezbędne. Czy można to zrobić w szkole? Czy nauczyciele współpracują? Jak ich wspierać w rozwoju? Właśnie to zadanie profesor wskazywał jako priorytet dla edukacyjnych przywódców.

Prof. Małgorzata Żytko z Wydziału Pedagogicznego UW mówiła o spontanicznie tworzonych sieciach współpracy i współdziałania nauczycieli. Badaczka skupiła się na czynnikach wspierających proces uczenia się nauczycieli we współpracy i dzielenie się doświadczeniem biograficznym w kontekście wybranych koncepcji opartych na konstruktywizmie społecznym – koncepcji transformatywnego uczenia się J. Mezirowa oraz podejścia trialogicznego Y. Engeströma i K. Hakkarainen.

Pole do współpracy nie tylko w murach szkoły

Dr Zuzanna Michalska z Centrum Nauki Kopernik przedstawiła z kolei projekt Międzynarodowy program Klub Młodego Odkrywcy. Nauczyciele, edukatorzy, uczniowie i rodzice stale mają w nim okazję współpracować ze sobą – wymyślać i realizować swoje projekty, uczyć się do siebie wzajemnie, a także wspierać się i motywować. To ogromne pole do ćwiczenia i rozwoju kompetencji współpracy – podkreślała ekspertka. 

26 października wśród prelegentów pojawiły się  dr Iwona Kołodziejek i Grażyna Sekulska, wykładowczynie Szkoły Edukacji, które przedstawiły kierowanie klasą jako obszar współpracy nauczycielek i nauczycieli. Dowodziły, że efektywność działań wzrasta, gdy nauczyciele uczący w jednej klasie uzgadniają wspólny model pracy. Pokazały też, w jaki sposób przygotowują swoich studentów do tego zadania.

Dr Barbara Barańska z UKEN pokazała kilka przykładów badań z zakresu dydaktyki matematyki, które pokazują, jak ogromny potencjał tkwi w – możliwej i potrzebnej – współpracy między dydaktykami matematyki i nauczycielami matematyki. Prof. Witold Bobiński z UJ przekonywał z kolei, że klasa szkolna żyje dzięki cyrkulacji energii i materii – emocji, zamiarów, zdziwień, zaskoczeń, prób działania, reakcji, odzewów, rekwizytów, produktów… Wywołać je, wyzwolić, ujawnić, puścić w ruch, porównać, skonfrontować, modyfikować, przekształcać – to zadania nauczyciela: aranżera edukacyjnych zdarzeń i mistrza ceremonii szkolnych spotkań.

Na zakończenie prof. Iwona Chmura-Rutkowska z Uniwersytetu Adama Mickiewicza mówiła o tym, jak często w budowaniu atmosfery współpracy przeszkadzają stereotypy i uprzedzenia. Badaczka apelowała o krytyczną autorefleksję oraz świadomą pracę z grupą w oparciu o metodykę przeciwdziałania dyskryminacji.

Konferencja naukowa była także dla uczestników okazją do zdobycia i wypróbowania praktycznych umiejętności dzięki warsztatom zrealizowanym przez wykładowczynie Szkoły Edukacji: Magdalenę Swat Pawlicką, Magdalenę Jurewicz, Beatę Kotarbę i Beatę Ordakowską-Szumską. 

POPULARNE ARTYKUŁY

11Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności
11Uniwersytet Warszawski
11Fundacja Dobrej Edukacji

Program studiów został przygotowany we współpracy z Teachers College, Columbia University

11Teachers College Columbia University